Νηστεία Τετάρτης και Παρασκευής: Γιατί νηστεύουμε; Πότε μόνο γίνεται κατάλυση της νηστείας;
➡️Από τα Αποστολικά χρόνια ακόμη oι ήμερες της Τετάρτης και της Παρασκευής, συνδεδεμένες με τα Άγια Πάθη του Κυρίου μας, απέκτησαν μία ιδιαίτερη σημασία. Έχουν πένθιμο χαρακτήρα και ορίστηκαν ως ήμερες νηστείας. Τετάρτη και Παρασκευή, λοιπόν, νηστεύουμε όλο τον χρόνο με ξηροφαγία.
Απόσπασμα από Πηδάλιον:
Τάς δε δύω ημέρας της εβδομάδος νηστεύομεν, τήν μέν Tετράδα, διατί είς την ημέραν αυτήν, έγινε το συμβούλιον διά την προδοσίας του Κυρίου μας• την δε Παρασκευήν, διατί είς την ημέραν ταύτην έπαθε σαρκί τον υπέρ της σωτηρίας μας θάνατον, καθώς και ιερομάρτυς Πέτρος λέγει εν τώ ιε. αυτού Καν. και ο θείος Ιερώνυμος.
➡️Αν κατά τις ήμερες της Τετάρτης ή της Παρασκευής συμπέσει κάποια εορτή, τότε έχουμε, όπως λέμε, κατάλυση, δηλαδή τρώμε και δεν νηστεύουμε. Αν συμπέσει εορτή συγκεκριμένων μεγάλων Αγίων τρώμε λάδι και οίνο, αν είναι εορτή αφιερωμένη στην Παναγία ή στον Τίμιο Πρόδρομο, τρώμε και ψάρι όπως επίσης και την Μεσοπεντηκοστή και την ημέρα Απόδοσης του Πάσχα. Στις δεσποτικές επίσης εορτές έχουμε κατάλυση.
➡️Την εβδομάδα της Διακαινησίμου (η επόμενη της Μ. εβδομάδας) και την εβδομάδα μετά την Πεντηκοστή γίνεται κατάλυση εις πάντα των Τετάρτων και Παρασκευών λόγω του χαρμόσυνου χαρακτήρα των εορτών.
Απόσπασμα από Πηδάλιον:
Εξαιρούνται αί Τετράδαις και Παρασκευαίς της Διακαινησίμου έβδομάδος, και της μετά την Πεντηκοστήν εβδομάδος, είς τάς οποίας καταλύομεν, τάς μέν της Διακαινησίμου, διά την χαράν της αναστάσεως του Υιού και Λόγου, τάς δε της μετά την Πεντηκοστήν εβδομάδος, διά την χαράν της επελεύσεως του αγίου Πνεύματος, ίνα και κατά τούτο ομοούσιον φανή τω Υιώ το Πνεύμα το άγιον, και μηδέν έλαττον έχον εκείνου, καθώς λέγει ο Κίτρους εν τώ κε'. αυτού κανόνι. Την δε κατάλυσιν οπού κάμνομεν των Τετράδων και Παρασκευών, εις τας οποίας συμβαίνουν αί εορταί των Χριστού γεννών και των Θεοφανείων, φαίνεται πως την θεραπεύει η προλαβούσα νηστεία της Παραμονής, ήτις είναι τετυπωμένη να γίνεται πάντοτε εις τας εορτάς ταύτας, διά ταύτην λογιάζω την αφορμήν.
➡️ Λόγω της κατάλυσης της εβδομάδας της Πεντηκοστής για να θεραπευτεί η κατάλυση αυτή σύμφωνα με τον Άγιο Νικόδημο κάνουμε την "νηστεία των Αγίων Αποστόλων" και επίσης διότι οι Θείοι Απόστολοι πρώτα ενήστευσαν και προσευχήθηκαν και ύστερα ξεκίνησαν το Κήρυγμά τους.
Απόσπασμα από Αποστολικές Διαταγές: «Μετά ουν το εορτάσαι υμάς την Πεντηκοστήν, εορτάσατε μίαν εβδομάδα και μετ’ εκείνην νηστεύσατε μίαν. Δίκαιον γαρ και ευφρανθήναι επί τη εκ Θεού δωρεά, και νηστεύσαι μετά την άνεσιν»
➡️ Ακόμη τις Τετάρτες και Παρασκευές της εβδομάδας του δωδεκαημέρου και όσες μεσολαβούν από την Κυριακή του Θωμά έως την Πεντηκοστή (ή μέχρι την Απόδοση του Πάσχα που σταματούμε να λέμε το Χριστός Ανέστη) μπορούμε αν θέλουμε να κάνουμε κατάλυση οίνου και ελαίου λόγω του χαρμόσυνου χαρακτήρα των ημερών χωρίς βέβαια να είναι κακό να νηστεύσουμε για εγκράτεια.
✅ Οι καταλύσεις των Τετάρτων και Παρασκευών του Δωδεκαημέρου εις πάντα (εβδομάδα μετά τα Χριστούγεννα), της προ της απόκρεως εβδομάδας και της εβδομάδας της Τυρινής που λανθασμένα γίνονται όπως αναλύσαμε σε προηγούμενη ανάρτηση βάση του Αγίου Νικοδήμου από κανένα μέρος δεν μπορούν να δικαιολογηθούν και μάλλον για χάρη της κοιλιάς μας γίνονται.
✅ Αν πέσει η δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων ή η Πρωτοχρονιά ημέρα Τετάρτη ή Παρασκευή γίνεται κατάλυση ιχθύος και όχι εις πάντα.
